การฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมาย โดยปกติมารดาต้องการที่จะให้บิดารับผิดชอบค่าอุปการะเลี้ยงดูบุตร เนื่องจากไม่ได้จดทะเบียนสมรสกัน
เมื่อไม่ได้จดทะเบียนสมรสกัน มารดาจะฟ้องเรียกค่าอุปการะเลี้ยงดูบุตรเพียงอย่างเดียวไม่ได้ แต่ต้องฟ้องขอให้บิดารับเด็กเป็นบุตรด้วย เพื่อให้เป็นบิดากับบุตรที่ชอบด้วยกฎหมาย โดยมารดาสามารถแต่งทนายความฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตรและเรียกค่าอุปการะเลี้ยงดูบุตรต่อศาลเยาวชนและครอบครัวไปในคราวเดียวกันก็ได้ เมื่อศาลได้มีคำพิพากษาให้บิดารับเด็กเป็นบุตรแล้ว จะถือว่าเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดา นับแต่วันที่เด็กเกิด ซึ่งจะทำให้เกิดสิทธิและหน้าที่ต่อกัน
กฎหมายได้กำหนดข้อสันนิษฐานไว้ว่าเด็กจะเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของชาย เมื่อปรากฏข้อเท็จจริงอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้
1. เมื่อมีการข่มขืนกระทำชำเรา ฉุดคร่า หรือหน่วงเหนี่ยวกักขังหญิงมารดาโดยมิชอบด้วยกฎหมาย ในระยะเวลาซึ่งหญิงนั้นอาจตั้งครรภ์ได้
2. เมื่อมีการลักพาหญิงมารดาไปในทางชู้สาว หรือมีการล่อลวงร่วมประเวณีกับหญิงมารดา ในระยะเวลาซึ่งหญิงนั้นอาจตั้งครรภ์ได้
3. เมื่อมีเอกสารของบิดาแสดงว่าเด็กนั้นเป็นบุตรของตน
4. เมื่อปรากฏในทะเบียนคนเกิดว่าเด็กเป็นบุตรโดยมีหลักฐานว่าบิดาเป็นผู้แจ้งการเกิด หรือรู้เห็นยินยอมในการแจ้งนั้น
5. เมื่อบิดามารดาได้อยู่กินด้วยกันอย่างเปิดเผยในระยะเวลาซึ่งหญิงมารดาอาจตั้งครรภ์ได้
6. เมื่อได้มีการร่วมประเวณีกับหญิงมารดาในระยะเวลาซึ่งหญิงนั้นอาจตั้งครรภ์ได้ และมีเหตุอันควรเชื่อได้ว่าเด็กนั้นมิได้เป็นบุตรของชายอื่น
7. เมื่อมีพฤติการณ์ที่รู้กันทั่วไปตลอดมาว่าเป็นบุตร
พฤติการณ์ที่รู้กันทั่วไปว่าเป็นบุตรนั้น จะพิจารณาข้อเท็จจริงที่แสดงความเกี่ยวข้องระหว่างบิดากับบุตร เช่น บิดาให้การศึกษา อุปการะเลี้ยงดู หรือยอมให้เด็กใช้นามสกุล หรือโดยเหตุประการอื่น
หลักเกณฑ์การฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตร
1. ถ้าเด็กมีอายุยังไม่ครบสิบห้าปีบริบูรณ์ ผู้แทนโดยชอบธรรมของเด็กเป็นผู้ฟ้องแทน ในกรณีที่เด็กไม่มีผู้แทนโดยชอบธรรม หรือมีแต่ไม่สามารถทำหน้าที่ได้ ญาติสนิทของเด็ก หรืออัยการอาจร้องขอต่อศาลตั้งผู้แทนเฉพาะคดี เพื่อทำหน้าที่ฟ้องคดีแทนเด็กก็ได้
2. ถ้าเด็กมีอายุสิบห้าปีบริบูรณ์ เด็กต้องฟ้องเอง โดยไม่ต้องได้รับความยินยอมจากผู้แทนโดยชอบธรรม
3. ในกรณีที่เด็กบรรลุนิติภาวะแล้ว จะต้องฟ้องคดีภายในหนึ่งปีนับแต่วันบรรลุนิติภาวะ
การที่ทนายความฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตรของผู้ตาย ที่ได้ฟ้องภายในกำหนดอายุความมรดก ถ้าศาลได้พิพากษาว่าเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของผู้ตาย เด็กนั้นมีสิทธิรับมรดกในฐานะทายาทโดยธรรม หากมีการแบ่งมรดกไปแล้วต้องเรียกคืนฐานลาภมิควรได้
